تعریف تابلو برق
ﺗﺎﺑﻠﻮ برق مجموعه ﺗﺠﻬﻴﺰاﺗﻲ است ﻛﻪ ﺑﺮای ﻛﻨﺘﺮل و ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺮژی اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴرد و عبارت است از فضایی که تجهیزات برقی در آن نصب می شود. لزومی ندارد تابلو را حتماً در یک فضای بسته فلزی بدانیم بلکه فضای بسته فلزی، نوعی از تابلو محسوب می شود. در این مقاله پس از ارائه تعاریفی از تابلو برق انواع تابلو برق را بررسی خواهیم کرد.
تابلو ترکیبی است از یک یا چند وسیلۀ کلیدی (قطع و وصل) همراه با تجهیزات کنترل، اندازه گیری، حفاظت و تنظیم که تمامی اتصالات برقی و مکانیکی داخلی و قسمت های بدنۀ آن به طور کامل سوار شده باشد و از تجهیزاتی است که برای کنترل، نیرو رسانی و توزیع انرژی الکتریکی در صنایع برق به کار می رود. در واقع تابلو برق یک کابینت برای تجهیزات الکتریکی یا الکترونیکی است که کلیدها و دستگیره های کنترلی و ابزارهای نمایش روی آن نصب می شود. تابلوهای برق برای جلوگیری از وارد شدن شوک الکتریکی به کاربران تجهیزات و حفاظت تجهیزات در برابر عوامل محیطی استفاده می شوند.
تابلو برق در واقع یک محفظه بوده که تجهیزات الکتریکی را در بر می گیرد و البته تابلوها می توانند دربرگیرندۀ تجهیزات پنوماتیکی (سیستم های بادی) نیز باشند مانند: شیرهای برقی، کمپرسور و … .
به طور کلی لازم به ذکر است که جهت فراگیری فنون مربوط به تابلوهای برق نیاز به فراگیری چندین آیتم اصلی است که در ذیل به اختصار عنوان می کنیم:
- اصولی کلی و استانداردهای مربوط به تابلوهای برق و محفظه های الکتریکی مانند درجه حفاظتی IP و درجه بندی جداسازی محفظه ها و مقابله با عوامل جوی و … در کشورهای عضو کمیسیون الکتروتکنیک بین الملل، استاندارد IEC-60529 برای طبقه بندی درجه حفاظت تابلوها در برابر عوامل خارجی (کدهای IP) استفاده می شود.
- اصول تخصص در مورد تابلوهای برق، مقادیر نامی مانند ولتاژ و جریان نامی و …
- آشنایی با تجهیزات الکتریکی و عملکرد آنها و نحوۀ انتخاب صحیح آنها
- آشنایی با تأسیسات الکتریکی و آشنا با محاسبات مربوطه
- آشنایی با دروسی مانند رله و حفاظت سیستم ها- طرح پست الکتریکی و غیره
- آشنایی با طراحی مدارات فرمان و کنترل و لاجیک
جهت فراگیری هریک از فنون یاد شده لازم است صورت جداگانه اقدام به فراگیری کرد. البته وقتی تنها در مورد تابلوهای برق صحبت به میان می آید آیتم های ۱ و ۲ فوق الذکر بسیار پررنگ تر می شوند. البته در حرفۀ تابلوسازی، علوم مهم دیگری نیز نقش دارد که از نام بردن کلیه آن ها صرف نظر می کنم مانند علم ارگونومی و …
به صورت کلی در مورد تابلوهای برق اصول کلی و استاندارد و همچنین تعاریف کلی وجود دارد و بسیار حائز اهمیت است. مثلاً نوع تابلو از نظر ساختمان آن ها. به عنوان مثال تابلوهای ایستاده – دیواری – میزی- رک و … و هریک از آنها ساختمان منحصر بفردی دارند و کاربرد آنها نیز متفاوت است.
